- προσέγγιση
- Ο όρος χρησιμοποιείται στα μαθηματικά κάθε φορά που πρόκειται να δώσουμε στην πράξη το μέτρο ενός μαθηματικού ή φυσικού μεγέθους. Αν, για παράδειγμα, έχουμε ένα ευθύγραμμο τμήμα AB και, ως μονάδα μήκους, ένα άλλο ευθ. τμήμα ΓΔ, τότε ορίζεται στα μαθηματικά ως μήκος του AB ως προς τη μονάδα ΓΔ ένας πραγματικός αριθμός, ο λόγος ΑΒ\ΓΔ = (έστω) μ. Στην πράξη όμως βρίσκουμε ως μήκος του AB, ως προς τη μονάδα ΓΔ, ένα πραγματικό αριθμό, έστω μ’, που είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος του μ. Λέμε τότε ότι ο μ’ είναι μία άνω προσέγγιση, αντίστοιχα μία κάτω προσέγγιση του μήκους του τμήματος AB (ως προς τη μονάδα ΓΔ). Σε προσεγγιστική εκτίμηση του μήκους οδηγούμαστε ακόμα και όταν θεωρητικά το ξέρουμε, έστω και αν είναι ρητός αριθμός, και πολύ περισσότερο αν το μήκος είναι άρρητος αριθμός. Έτσι, π.χ., ξέρουμε ότι η διαγώνιος ενός τετραγώνου ως προς μονάδα την πλευρά του εκφράζεται από τον άρρητο αριθμό √2. Στην πράξη το μήκος αυτό δίνεται κατά προσέγγιση (από κάτω) ως: 1,4 ή 1,41 ή 1,414 ή 1,4142 κλπ.
Ανάλογες παρατηρήσεις μπορεί να γίνουν για το εμβαδόν ενός τμήματος επιφανείας, για τον όγκο ενός στερεού καθώς και για τα διάφορα φυσικά μεγέθη.
Αν α είναι ένας πραγματικός αριθμός και ε ένας θετικός αριθμός, τότε λέμε ότι ένας πραγματικός αριθμός α* είναι μια προσεγγιστική τιμή του α με προσέγγιση μικρότερη του ε εάν είναι | α-α* | <ε. Η προσέγγιση χαρακτηρίζεται ως άνω ή κάτω, αν είναι α*>α ή (αντίστοιχα) α*<α. Ο ίδιος ο α* λέμε επίσης ότι είναι μία προσέγγιση του α.
Στην πράξη, τα μαθηματικά και φυσικά μεγέθη υπολογίζονται κατά προσέγγιση μονάδας, δεκάτου, εκατοστού, χιλιοστού κλπ. Λέγοντας, για παράδειγμα, ότι το τάδε ευθύγραμμο τμήμα έχει μήκος (ως προς μία ορισμένη μονάδα) 1,7 κατά κάτω προσέγγιση δεκάτου εννοούμε ότι το ακριβές μήκος του, έστω μ, ένα τέτοιο, ώστε 0 < μ - 1,7 < 0,1.
Ο προσεγγιστικός λογισμός και οι μέθοδοί του αποτελούν έναν ιδιαίτερο κλάδο των μαθηματικών (παρεμβολή, σφάλμα).
Προσεγγίσεις χρησιμοποιούμε και σε άλλες, πολύ γενικότερες, περιπτώσεις. Έτσι, π.χ., αν έχουμε μία συνήθη διαφορική εξίσωση και ξέρουμε ότι υπάρχει μία λύση της, που ικανοποιεί ορισμένες συνθήκες, τότε μπορούμε να προσεγγίσουμε τη λύση αυτή με διαδοχικές προσεγγίσεις (μέθοδος των διαδοχικών προσεγγίσεων). Εννοούμε με αυτό ότι, αν φ είναι η λύση που αναφέραμε, τότε υπάρχει μια κατάλληλη ακολουθία συναρτήσεων f1, f2,..., fv,..., που συγκλίνει (έχει όριο) τη συνάρτηση φ.
Η θεωρία των προσεγγίσεων έχει σήμερα αναπτυχθεί σε έναν ανεξάρτητο κλάδο των μαθηματικών με πλήθος από εφαρμογές τόσο στα ίδια τα μαθηματικά, όσο και σε πολλούς άλλους επίσης κλάδους της επιστήμης και της τεχνολογίας.
* * *η / προσέγγισις, -ίσεως, ΝΑ [προσεγγίζω]πλησίασμα, ζύγωμανεοελλ.1. (για πλοίο) είσοδος σε λιμάνι, άφιξη, στάθμευση2. ομοιότητα, αναλογία, αντιστοιχία3. (σχετικά με θέμα, ζήτημα, πρόβλημα) αντιμετώπιση, εξέταση, πραγμάτευση («πρόκειται πράγματι για μια πρωτότυπη και δημιουργική προσέγγιση»)4. φρ. α) «κατά προσέγγιση» — με μικρή διαφορά, περίπου.
Dictionary of Greek. 2013.